تیمێکی شوێنەوارناسانی بەریتانیا لەزانکۆی کامبریج پەردەیان لەسەر ڕووخساری ژنێکی نیاندەرتاڵ لادا کە نازناوی شانیدار ز بوو، کە ٧٥ هەزار ساڵ لەمەوبەر ژیاوە.
ئەم دۆزینەوە ڕۆشنایی دەخاتە سەر ئەم جۆرە کە زۆرجار بە هەڵە تێدەگات و بیرۆکەی نیاندەرتاڵەکان وەک دڕندە و نائاڵۆز پێناسە دەکات.
پاشماوەی شانیدار ز لە ساڵی ٢٠١٨ لە باشوری کوردستان دۆزرایەوە، بە تایبەتی کەللەسەرەکەی.
جێگای ئاماژەیە، لە دۆخێکی خەوتندا لە ژێر نیشانەیەکی گەورەی بەردیدا بە خاک سپێردرا، ئەمەش پرسیاری لەبارەی شێوازەکانی ناشتنی نیاندەرتاڵەکانەوە لێکەوتەوە.
ئەوەی جێگای سەرنجە، پێدەچێت بەشی خوارەوەی ئێسکەپەیکەرەکەی لە ساڵانی شەستەکاندا دۆزرابێتەوە، بەڵام نائارامی سیاسی تا ئەم دواییانە ڕێگری لە گەڕانی زیاتر کردووە.
ئەم دوایین دۆزینەوە، بەڵگەی پەرەسەندوو زیاد دەکات کە ڕەنگە نیاندەرتاڵەکان خەریکی ڕێوڕەسمی ئاڵۆزتر بوون لەوەی پێشتر بیریان لێدەکرایەوە.
جێگیرکردنی چەندین تەرمی نیاندەرتاڵ لە شوێنێکدا لە ماوەی درێژخایەندا، ئاماژەیە بۆ نەریتێک بۆ گەڕانەوە بۆ هەمان شوێن بۆ ناشتن.
سەرەڕای ئەوەش، بوونی نیاندەرتاڵێکی ئیفلیج کە پێشتر لە شوێنەکەدا دۆزرایەوە، ئاماژەیە بۆ توانای هاوسۆزی و چاودێریکردن لەناو کۆمەڵگاکانی نیاندەرتاڵدا.
ئەو کەللەسەرەی کە بە باشی پارێزراوە و بە باشترین دۆزینەوەی نیاندەرتاڵەکانی سەدە دادەنرێت، مێژوویێکی ناوازەی خستەڕوو.
ئەستوورییەکەی تەنیا دوو سانتیمەتر بووە، لەوانەیە بەهۆی کەوتنەخوارەوەی بەردێکەوە مردبێت. توێژەران توانیان بە زەحمەت کەللەسەرەکە بنیات بنێنەوە، ئەمەش ڕێگەی بە کات بەسەربردنی دەموچاو و چاوخشاندنێک بە ژیانی ئەم ژنە دێرینە دەدات.
ئەم دۆزینەوە لە کاتێکدایە کە زاناکان سەرلەنوێ هەڵسەنگاندن بۆ نیاندەرتاڵەکان دەکەنەوە. تیۆری "ناشتنی گوڵ" کە جارێک بۆ پۆلی لاشەکان پێشنیار کرابوو، ئێستا وا بیردەکرێتەوە کە لە ئەنجامی چالاکیی هەنگەکانەوە بێت.
بەڵام جێگیرکردنی وردی جەستە و بەڵگەی ئەگەری چاودێریکردنی نەخۆش و بریندارەکان، پێکهاتەیەکی کۆمەڵایەتی و ڕەفتارێکی ئاڵۆزتر پێشنیار دەکەن لەوەی پێشتر باوەڕیان پێدەکرا.
تعليقات
إرسال تعليق
كۆمێنت بنووسە ئەگەر هەر پرسیارێك یاخود تێبینیەكت هەیە